donderdag 12 november 2015

Nog éénmaal de Sint

Het was op een bijeenkomst met vrienden die me aanzette tot het nadenken over ons Sinterklaasfeest. Het betrof hier Engelsen, Amerikanen en Portugezen. Er werd gegeten en gedronken op een mooie novemberdag bij 25 graden toen mij plotseling werd gevraagd wat de commotie nu toch was op ons kinderfeest Sinterklaas. Men had er wel wat van gehoord maar geen idee wat er exact aan de hand was in ons landje. Het was aan mij om daar nu eens uitleg over te geven. Ik besefte plotseling hoe ingewikkeld het was om in een andere taal deze materie uit de doeken te doen.
Ik begon strijdvaardig; Sinterklaas is een bisschop geboren in Mira in het land Turkije maar moet zijn verhuisd naar Spanje want hij komt tegenwoordig uit Madrid. Hij reist naar Holland per stoomboot, dus het was geen moslim? werd er opgemerkt, ik begon in de gaten te krijgen dat dit geen makkelijke middag ging worden! Ik vervolgde mijn verhaal; de Sint was een beschermheilige voor de kinderen en derhalve de voedingsbodem voor een kinderfeest om hem te eren. Op zijn geboortedag worden de kinderen getrakteerd op cadeautjes uit naam van hem. Men vond het vreemd, een katholieke heilige in een merendeels protestants land en jullie Hollanders eren hem! Ik liet hen weten dat de zuidelijke provincies overwegend katholiek zijn maar dat het feest nu zo geëvalueerd is dat bijna iedereen het viert zoals bij jullie de kerstman een belangrijk figuur is. Vragen werden nu op mij afgevuurd alsof ik al de antwoorden had. Hoe zit het nu met de rel die is losgebroken over de zwarte helpers van de Sint?
Het is allemaal traditie, de Sint heeft zwarte helpers.
Staan ze symbool voor de slavernij? Ja ik vermoed van wel want in heel wat liedjes wordt verwezen naar een knecht! en knecht vind ik slaverig klinken! En nee het is onzin zoals door mensen beweert wordt dat het door de schoorsteen komt dan had de Sint toch na een werk-nacht wel kunnen vragen of ze hun smoel willen gaan wassen! Hoe meer ik moet uitleggen hoe moeilijker ik het vind. De beleving en inhoud van het Sintfeest veranderd per jaar stelde ik. Vroeger toen ik kind was stond de Sint garant voor een stukje bijsturing in de opvoeding “ Wie zoet is krijgt lekkers wie stout is de roe!” dus als je stout was of dacht dat je het was geweest, kon je een pak slaag verwachten van die “ roetmop”. Ik weet dat mijn donkere medemens niet blij is als ik “roetmop” gebruik maar mijn angst van toen, legitimeert deze titel naar mijns inziens. Ook werd gedreigd met een vervoer in een jutezak naar Spanje, ver weg van je familie om nooit meer terug te komen.

Dat komt nu niet meer voor, de Sint en zwarte Piet zijn milder geworden omdat het niet meer in deze tijdgeest past. Dus de mensen die nog altijd voor tradities gaan moeten hier maar eens over nadenken! Wat ook vreemd is dat het vaak als een Nederlandse traditie wordt aangemerkt maar dat vroeger een groot gedeelte van de protestanten met name gereformeerde stromingen helemaal geen Sinterklaas vierden.
De issue in ons land is, moeten nu de pieten zwart blijven?  De donkere mensen (kinderen) zouden hier door in verlegenheid zijn gebracht omdat het beeld die de “ zwarte Piet” uitdraagt  een verwijzing naar de slavernij zou zijn. Of kunnen we nu naar de tijdsgeest een andere invulling geven aan de medewerkers van de Sint. En is de Sint zelf nog wel koosjer? gezien de perikelen binnen de katholieke kerk over het misbruik van kinderen door priesters en geestelijke (er zitten er nog al veel op zijn schoot). Vreemd het enige land waar het gevierd wordt is het onze en een gedeelte van België.  De traditie “ Sinterklaasfeest”  is aan het wankelen, buitenlandse invloeden worden groter, ook de kerstman komt nu tegenwoordig bij sommige kinderen langs.
Kinderen zijn nu ook veel mondiger dan vroeger en de leeftijd van het geloven in het feit dat de Sint hun cadeautjes brengt ligt veel lager dan vroeger. De ouders betalen het gelag en de Sint speelt er mooi weer mee. Dus boven de vier jaar kun je het wel vergeten met je feest. De kinderen nu weten heus wel dat een ticket van Madrid naar Eindhoven met Ryanair maar 30 euro kost en dus een bootreis van vele dagen overbodig is.

Misschien is het tijd om de hele traditie over boord te gooien. 

                               
Waarom zouden we de kinderen niet laten weten dat wij degene zijn die hun cadeautjes kopen. Waarom zou een traditie langer moeten bestaan dan wij leven ….we zijn er ook maar tijdelijk. Een heleboel beledigde groeperingen en discussies zullen er niet meer zijn of toe doen met mijn volgende oplossing:

We zouden in plaats van de Sint zijn verjaardag, zijn sterfdag kunnen herdenken (niet ondenkbaar gezien zijn zeer hoge leeftijd die hij claimt) en een geschikte datum afspreken ergens in de zomer of wanneer het beter uitkomt. Door het  Sint-herdenkingsfeest te vieren kunnen de kinderen en volwassenen toch hun cadeaus blijven ontvangen en geven, en de middenstand wordt bij deze niet gedupeerd, kortom economisch verantwoord. Het opdraven van verklede en geschminkte figuren is niet meer nodig en een eventueel monument of standbeeld staat er het hele jaar. Wij zullen in de toekomst worden benijdt omdat onze generatie de verjaardag nog heeft gevierd.


Ik zie wel wat voordelen maar zoals het altijd in Nederland gaat….                                                      Het zou zomaar een discussiepunt kunnen worden !


Groet Ferrie