Als je wat ouder wordt komen er soms herinneringen voorbij
die je dacht te hebben verdrongen. Deze herinnering die ik met u wil delen
begon met het voorbereiden van een Indonesische rijsttafel voor mijn vrienden
hier in het buitenland. Het gaat hier om vrienden die met name uit Groot
Brittannië komen. Het was mijn bedoeling om ze nu eens de bek te laten branden
aan onze voormalige kolonie gerechten om hun Indiaanse koloniale curry's te
doen verbleken. Na de vorig jaar ergste branden uit de Portugese geschiedenis
lijkt het me beter om mijn Portugese vrienden later eens uit te nodigen. Wij als Nederlanders zijn gewend
aan de mix van Indonesisch en Chinese gerechten, pittig en zoet zijn normale combinaties. Ik wil me nu vooral
op het pittig storten, op de banaan en de spekkoek na dan……….
Mijn moeder was al iemand die in de jaren 50 en 60 van de
vorige eeuw dergelijke gerechten klaarmaakte. Toen de meeste mensen de
spruitjes nog aan gort kookte ging er bij mijn moeder al wat santen (kokos)
spekjes en pindakaas bij. Ze had die kookvaardigheid niet van haar zelf, een
Indonesische vriendin was daar debet aan. Als kind was zij voor mij de enige
exotische buitenlandse die we toen over de vloer kregen. En zoals gebruikelijk
moest je toentertijd iedereen die wat vaker met je ouders verkeerden “tante”
noemen. Tante Riet had met moeder samen een paar jaar in het sanatorium gelegen
vanwege tuberculose en daar was de vriendschap ontstaan. In de tijd dat mijn
moeder verpleegd werd zijn mijn broer en ik ondergebracht bij familie. Het was
voor ons zeker geen aangename tijd………..
Natuurlijk was het nobel van de familie om ons op te nemen
maar van opvoeden hadden ze geen kaas gegeten, ze waren allang boven de 60 jaar
en niet erg bemiddeld en mijn vader betaalde dan ook maandelijks een bijdrage.
Mijn broer en ik waren van het platte land midden in de stad gedumpt en dat
trauma heeft gevolgen voor mij gehad. Ik begon als zesjarige te bedwateren iets
wat ik nu nog steeds liever hoor dan “ In je nest zeiken ” zoals mijn broer dat
toen omschreef. Hij was ook direct slachtoffer van de kwaal want we sliepen in
een tweepersoonsbed, middelen als een rubberzeiltje aan mijn kant van het bed die
het matras moest beschermen deed juist
kanaaltjes vormen die zijn kant op kwamen. De geur van rubber is vanwege dit trauma niet mijn
favoriet. Het is maar goed dat condooms later in geuren en smaken kwamen. Het
was geen gemakkelijke tijd als jongen van zes die geacht word zindelijk te
zijn…………
Schoolreisjes of logeren was problematisch, de angst om
ontmaskerd te worden als “pissebed” maakte je onzeker en beschaamd. Na de
hereniging met moeder en het normale gezinsleven weer wat op de rails kwam
moest er toch eens wat aan gebeuren was mijn moeders stellige overtuiging. Mijn
geval werd met Jan en alleman besproken en een ieder betrokken persoon had wel
goede raad. De huisarts waaraan ook een bezoekje werd gebracht verzekerde mijn
moeder dat het vanzelf over gaat. Daar nam ze geen genoegen mee er moet toch
een oplossing zijn! en zo werd ook mijn bedwateren besproken met “ Tante Riet ”. En die wist wel raad! zij kende een goede
vriendin ook uit Nederlands-Indië met speciale gaven en krachten, misschien dat
een behandeling door haar een oplossing kon bieden. Onder het “motto baat het
niet dan schaad het niet` liet mijn moeder zich overhalen….
En zo werden er sessies voor mij geregeld met een tweede
Indonesische “Tante” die een bloeiende praktijk had om mensen tegen allerlei
kwalen te behandelen met “de stille kracht ”. Het waren de zaterdagochtenden
die er aan moest geloven. Als kind van zes a zeven was de behandeling zeer
intimiderend. De sessie bestond uit een soort van spirituele behandeling die ik
als volgt kan beschrijven: Ik werd ontvangen in een soort behandelkamer die
achter in de woning was gesitueerd. De behandelkamer was vrij donker en
prominent, in de ruimte stond een stoel en de bekende divan die je bij
psychiaters vaak kon vinden, de wanden hingen vol met wajangpoppen die op een
kind niet erg geruststellend overkomt. Ik vermoed ook dat mijn behandeling een
snabbel voor die “tante” was en normaal geknipte volwassenen behandelden die
baat zagen in dit soort geneeskunde……
Ik werd geacht op de divan te gaan liggen en de voor mij
“Enge Tante” bewoog haar handen boven mijn hoofd en lichaam alsof ze een duivel
uit moest drijven. Daarna werd mijn buik ingesmeerd met een fel rood smeerseltje
om mijn blaas meer weerstand te bieden, na een verplichte rust van een half uur
kon ik me gaan wassen en de sessie was voorbij. Mijn moeder moest wel heel erg
veel vertrouwen in de stille kracht van deze “tantes” hebben gehad. Deze duistere behandeling heeft
enkele weken geduurd tot mijn vader er achter kwam wat mijn moeder en “Tantes”
hadden bekokstoofd. Ik denk dat de affaire Greet Hofman die Juliana
hersenspoelde en nu de “tantes“ mijn moeder, hem heeft geïnspireerd om mij
direct met die nonsens te laten stoppen. Hij verweet mijn “Tantes” tot duivelse
praktijken en liet mijn moeder weten dat zij maar moest accepteren dat ik in
mijn bed plaste, alles beter dan in de zeik te worden genomen door deze
charlatans……
Het verwonderd mij dat een voorbereiding voor een Indische-rijsttafel
een boost kan geven aan een herinnering die je nooit met anderen hebt gedeeld,
mede omdat het in de vergetelheid is geraakt en tot familiegeheim is verworden.
Het bedwateren is inderdaad zoals de huisarts had beloofd overgegaan. We hebben
nog van vele vrienden en kennissen uit Nederlands-Indië mogen genieten en zij
waren ook degene die een stukje van hun cultuur in de Nederlandse samenleving
brachten en zo ook de eetgewoontes. Ik ga mijn Engelse vrienden proberen een
goede rijsttafel voor te schotelen. Ondanks dat dit voorval weer vers in mijn
geheugen is genesteld ga ik dit verhaal niet
uit de doeken doen bij mijn vrienden.
Met wat bier in de man kunnen er dan makkelijk grappen over gemaakt worden en ik ben bang dat ik dan heel pissig word en ze ga afzeiken……
Met wat bier in de man kunnen er dan makkelijk grappen over gemaakt worden en ik ben bang dat ik dan heel pissig word en ze ga afzeiken……
Salam, Ferrie